Zanim zaczniemy nową, 22. edycję Nagród im. Jana Machulskiego, warto na chwilę wrócić do finału poprzedniej. Tegoroczna edycja pokazała, jak dojrzałe, odważne i różnorodne jest dziś polskie kino krótkometrażowe. Poziom artystyczny, formalny i merytoryczny filmów był imponujący – zgodzili się co do tego zarówno członkowie Kapituły, jak i publiczność.
Tematyka filmów była niezwykle szeroka: od globalnych problemów – konfliktu izraelsko-palestyńskiego, wojny w Ukrainie, migracji, kryzysu uchodźczego – po kwestie bliskie wielu z nas, jak prawo do wolności i samostanowienia, walka o własną tożsamość i wybór życiowej drogi, radzenie sobie z żałobą, a także problemy z miłością i samotnością, które dotykają niezależnie od wieku, płci czy pochodzenia. Mogliśmy też poznać sprawy większości z nas mniej znane, jak walka o godność osób z niepełnosprawnościami, rzeczywistość zamkniętego zakładu poprawczego czy sposób, w jaki system ochrony zdrowia traktuje pacjentów głuchych. Nie zabrakło też wątku zanikających społecznościach lokalnych czy doświadczeń młodego pokolenia migrantów w Polsce — ludzi, którzy próbują budować swoje życie po swojemu. Wszystkie te sprawy mogliśmy przeżyć razem z bohaterkami i bohaterami przedstawionych nam – niekiedy wprost, ale też poetycko czy abstrakcyjnie – opowieści, podziwiając jednocześnie artystyczny kunszt wszystkich twórczyń i twórców nominowanych do Nagród im. Jana Machulskiego.
Kino krótkometrażowe w Polsce i na całym świecie od zawsze dąży do tego, by oddawać głos tym, którzy często są wykluczani – i choć to wciąż trwający proces, cieszę się, że mogliśmy pokazać tak różnorodne filmy, a wśród osób nominowanych za kreacje aktorskie zobaczyć dwóch aktorów z zespołem Downa, którzy odegrali wspaniałe, poruszające role. Twórczynie i twórcy zabrali nas do miejsc, do których zazwyczaj nie mielibyśmy dostępu i pokazali nam sprawy, których (coraz bardziej przebodźcowani) często nie jesteśmy w stanie dostrzec w zalewie komunikatów, nie zawsze przecież prawdziwych i wiarygodnych.
Chociaż filmy krótkometrażowe można oglądać głównie na festiwalach, warto ich szukać, brać udział w takich wydarzeniach, wspierać twórczynie i twórców. Wierzę, że te krótkie, ale naprawdę wielkie filmy – i ludzie, którzy je tworzą – mają moc zmieniania naszego sposobu patrzenia na świat.
Tekst: Marta Karnkowska, kuratorka Nagród im. Jana Machulskiego
Organizatorem Nagród im. Jana Machulskiego jest Stowarzyszenie FILMFORUM.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Projekt współfinansuje Polski Instytut Sztuki Filmowej.
Partnerami branżowymi Nagród im. Jana Machulskiego są: Stowarzyszenie Filmowców Polskich, Polskie Stowarzyszenie Montażystów PSM, PSC – Stowarzyszenie Autorek i Autorów Zdjęć Filmowych.
Festiwale partnerskie:
Ogólnopolski Festiwal Filmów Amatorskich i Niezależnych OFFELIADA w Gnieźnie,
Międzynarodowy Festiwal Filmowy „ZOOM – ZBLIŻENIA” w Jeleniej Górze,
Ogólnopolski Festiwal Polskiej Animacji O!PLA,
Ogólnopolski Konkurs Filmów Niezależnych im. Profesora Henryka Kluby – OKFA w Koninie,
FREEDOM Film Festival w Radomiu,
Solanin Film Festiwal w Nowej Soli,
WAMA Film Festival w Olsztynie,
CINEMAFORUM – Międzynarodowe Forum Filmów Krótkometrażowych w Warszawie.